niedziela, 22 maja 2011

"Grona gniewu" John Steinbeck

   Takich książek brakuje mi we współczesnej literaturze, dlatego sięgam trochę wstecz. 700 stron, które czyta się w kilka dni, jakby się oglądało w odcinkach długi film. A między jednym a drugim nie przestaje się myśleć o bohaterach i ich historii.
"Klęska wyziera z oczu tych ludzi. Z oczu tych zgłodniałych wyziera rosnący gniew. W sercu ich wzbierają i dojrzewają grona gniewu - zapowiedź przyszłego winobrania."
   Steinbeck po raz kolejny przekonał mnie do siebie, tym razem jako wnikliwy obserwator wyczulony na losy najsłabszych. Pokazuje ważne wydarzenie historyczne stawiając na pierwszym planie ludzi, których najbardziej ono dotknęło. Postęp w rolnictwie, zmiana w strukturze gospodarstw i rozwój kapitalizmu - które symbolizuje w powieści ciągnik niszczący domy małych dzierżawców - skłoniły niezliczone rzesze ludzi do wędrówki na zachód, tym razem celem jest Kalifornia.
"Kobiety wpatrywały się w mężczyzn, pełne obawy, śledząc, czy nie upadli na duchu. Patrzyły w milczeniu i czekały. A gdziekolwiek zbierała się większa gromada, z twarzy mężczyzn znikał lęk wypierany przez wściekłość. I kobiety oddychały z ulgą, wiedziały bowiem, że nie jest jeszcze najgorzej, że mężczyźni nie załamali się i nie załamią, póki strach potrafi przerodzić się u nich w gniew."
   Nadzieja na pracę i lepsze życia gna tych ludzi przez cały świat i pozbawia ich po drodze, wszystkiego co mają. Odbiera im dom, gospodarstwo, ostatnie pieniądze, najbliższych. Oni jednak idą do przodu mimo wszystko i pielęgnują w sobie najważniejsze wartości jakie im pozostały - rodzinę, współczucie, szacunek do drugiego człowieka i godność.
   Poszczególne rozdziały układają się w piękną epopeję. Autor opowiada losy rodziny Joadów, nadając powszechnemu zjawisku konkretne twarze i przetyka tę opowieść krótkimi rozdziałami które poświęca raz szczegółom (jak wędrujący żółw) a raz opisom krajobrazów czy też pracy ludzi.
   Warto było dźwigać w torebce tę książkę, żeby w wolnych chwilach popodróżować sobie razem z bohaterami przez Amerykę.

3 komentarze:

  1. To z pewnością dobra książka. Mnie też czasami brakuje ksiażek tego typu...

    OdpowiedzUsuń
  2. Na swojej liście mam "Myszy i ludzie" tego autora, zobaczymy jak wypadnie :)

    OdpowiedzUsuń
  3. Jeżeli chodzi o Steinbecka, to przeczytałem tylko dwa opowiadania: "Perła" i "Kasztanek". Pierwsze to coś w stylu powiastki filozoficznej o biedakach, których niespodziewane szczęście doprowadziło do tragedii, a drugie opisuje życie na ranczu na Południu Stanów Zjednoczonych z perspektywy małego chłopca. Fajny tekst, postaram się przeczytać "Grona gniewu". Pozdrawiam!

    OdpowiedzUsuń